به گزارش پايگاه خبري پيرغار به نقل از خبرآنلاين: سفرناگهاني رستم قاسمي به ترکمنستان با محوريت مذاکره گازي، پيش بيني به بهره برداري نرسيدن فازهاي وعده شده پارس جنوبي در زمستان، کاهش سهميه گاز نيروگاه ها و تامين نياز آنها از نفت و گاز و احتمال کاهش سهميه سوخت صنايع همه و همه نشان دهنده روند کند رشد توليد گاز در کشور است.
 
اگرچه مسوولان شرکت ملي گاز تاکيد مي کنند که زمستان امسال خاطره سال 86 را زنده نخواهد کرد اما پيش بيني ها هنوز اندکي جاي نگراني باقي مي گذارد.
درپاييز 86 هم برخي باور نمي کردند ترکمن ها در روزهاي ابتدايي زمستان شيرهاي گاز را به روي ايرانيان ببندند اما اين اتفاق افتاد. روزهاي پاياني پاييز بود که مرحوم کردان قائم مقام وزيرنفت با سفر به اين کشور مذاکراتي را انجام داد که به گفته مسوولان نفتي در آن زمان، نتيجه مذاکرات مثبت بود اما همين نتيجه منجر به قطع صادرات اين کشور به ايران شد.
کشوري که دومين ذخاير گازي دنيا را دارد اين روزها نيز بارديگر وزيرنفت خود را به ترکمنستان فرستاده تا ترکمن ها را مجاب کند که در زمستان صادرات گاز را به ايران قطع نکند. اين کشور براساس يک قرارداد بلندمدت بايد روزانه 45 ميليون مترمکعب گاز به ايران صادرکند که از ابتداي امسال تا کنون به دليل فشارهاي امريکا هربار به دلايل مختلف چون عدم توان ايران در پرداخت هزينه صادرات به دليل مشکلات بانکي سعي بر عدم صدور گاز دارد.
اين درحالي است که به اعتقاد اکثر کارشناسان نمي توان کمبود گاز در ايران را در مشکلاتي چون تحريم جستجو کرد. چراکه به اعتقاد آنها تاخير در افتتاح فازهاي پارس جنوبي که قراربود زمستان امسال بخشي از نياز گازي کشور را تامين کند به دليل سوء مديريت صورت گرفته است.
 
براساس اظهارات مسوولان، منابع مالي توسعه فازهاي پارس جنوبي به موقع تخصيص يافته لذا تاخير در بهره برداري را بايد در جايي ديگر جستجو کرد.
طبق وعده مسوولان شرکت نفت، توليد از پنج فاز 12، 15، 16، 17 و 18 ميدان گازي پارس‌جنوبي بايد به تدريج تا پايان امسال محقق شود که با توجه به روند پيشرفت اين فازها بعيد است که امسال ايران از پارس جنوبي افزايش توليد گاز داشته باشد.
درشرايطي مسوولان نفتي کشور بر تامين منابع مالي پارس جنوبي تاکيد دارند که بسياري از کارشناسان دليل اين تاخيرها را در عدم تامين به موقع منابع مالي فازهاي اين ميدان جستجو مي کنند.
معاون اسبق امور بين الملل وزارت نفت معتقد است: پيمانکاران پروژه هاي عمراني کشور از جمله پيمانکاران پارس جنوبي به دليل کمبود نقدينگي ناشي از عدم پرداخت بموقع صورت وضعيت هاي آنها با مشکل مواجهند،زيرا دولت به موقع صورت وضعيت پيمانکاران را پرداخت نمي کند و در نتيجه پيمانکاران نيز قادر به پرداخت حقوق کارکنان خود نيستند.
به گفته اظهارات هادي نژاد حسينيان بر اساس قانون هدفمندي يارانه ها قرار بود که منابع حاصل از آزادسازي قيمت ها به عنوان منابع توسعه پروژه هاي زير بنايي در اختيار صنعتگران و سازندگان توليدي قرار گيرد. اين در حالي است که دولت اين عناوين را بابت کسري بودجه هزينه کرده است. در نتيجه منابع بودجه هاي عمراني نيز به موقع تخصيص نيافته که اين عامل نيز بر کندي توسعه پروژه ها افزوده است.
درشرايطي خبراز کمبود منابع مالي در ميدان مشترک پارس جنوبي مطرح مي شود که قطر روزانه 2.5 برابر ايران از اين ميدان گاز برداشت مي کند و روز به روز به تاخير در اجراي پروژه هاي ايراني در اين منطقه افزوده مي شود.
با اين حال مسوولان نفتي کشور در چنين شرايطي از تامين مالي پروژه گازي ايران – پاکستان خبر مي دهند. تامين 500 ميليون دلار سرمايه احداث خطوط لوله گاز اين کشور تا مرز ايران براي دريافت گاز تا سال 2014.
به گفته ميرکاظمي وزير سابق نفت که در زمان وي اين قرارداد به امضاء رسيده قراربوده تامين مالي احداث خطوط لوله تا مرز دو کشور توسط هر کدام از کشورها به طور جداگانه صورت بگيرد. به اين معنا که ايران هزينه احداث خطوط لوله را تا مرز خود تامين و پاکستان نيز خود تامين کننده منابع مالي پروژه خود باشد.
براساس اظهارات رئيس کميسيون انرژي مجلس،‌ در صورتي که ميدان‌هاي پارس جنوبي به بهره‌برداري برسند امکان صادرات گاز فراهم مي‌شود؛ در غير اين صورت ديگر افزايش صادرات گاز معنا ندارد و حتي نمي‌توان صادرات فعلي را انجام داد.
وي در توضيح ميزان واردات گاز به کشور نيز اظهار کرد: در حال حاضر تراز ارزي ميزان واردات و صادرات گاز مثبت است با اين توضيح که در زمستان گاز وارد کشور نمي‌شود و تنها سوخت فرآورده‌هاي نفتي همچون نفت، گاز و نفت کوره مصرف مي‌شود و جاي گاز را مي‌گيرد. به طور مثال نيروگاه‌هايي که 190 ميليون متر مکعب مصرف دارند ميزان مصرف‌شان در زمستان به 20 ميليون متر مکعب مي‌رسد.
به گفته او، تراز منفي گاز در فصل زمستان باعث شده که به جاي گاز، سوخت مايع به نيروگاه‌ها و صنايع بزرگ رسانده شود و گاز را براي مصرف واحدهاي خانگي و تجاري بدهند.
براي تکميل فازهاي ميدان گازي پارس جنوبي حدود 40 ميليارد دلار نياز است؛ يعني هر سال 20 ميليارد دلار تا هدف توليد 800 ميليون متر مکعب گاز در روز محقق شود. اين در حاليست که سرمايه مورد نياز براي توسعه بزرگترين ميدان گازي ايران در سال گذشته 22ميليارد دلار تصويب شده بود که فقط 50درصد ازآن تامين شد. البته در سال گذشته با وجود تامين نشدن سرمايه مورد نياز از ميدان گازي پارس جنوبي حدود 40 ميليارد دلار عايد کشور شد.
بودجه سال 1391 اين شرکت نيز 21 ميليارد دلار مصوب شده است که به گفته سوري، در صورت تامين 40 ميليارد دلار اعتبار مورد نياز فازهاي پارس جنوبي طي دو سال مي‌توان سالانه 110 ميليارد دلار درآمدزايي کرد. البته اگر هر بشکه نفت را 50 دلار محاسبه کنيم، درآمد حاصل از ميدان پارس جنوبي حداقل به ميزان 110 ميليارد دلار در سال خواهد بود. اين در حاليست که در صورت محاسبه هر بشکه نفت 100 دلار، اين رقم به بيش از 220 ميليارد دلار در سال افزايش خواهد يافت. براساس اظهارات کارشناسان هر فاز پارس جنوبي روزانه 15 ميليون دلار براي کشور درآمد زايي خواهد داشت.
بنابراين هنوز مشخص نيست با چه استدلال اقتصادي مسوولان تامين سرمايه صادرات گاز به پاکستان را بر عهده گرفتند آنهم در شرايطي که در صورت ادامه روند فعلي ايران در سال 2014 گازي براي صادرات به پاکستان نخواهد داشت. و در چنين روزي قطعا بايد در ازاي هر روز تاخير در صادرات جريمه به اين کشور هم پرداخت شود.
براساس اظهارات کارشناسان، نبود برنامه ريزي و استراتژي مشخص در بخش گاز کشور منجر به گرفتن اينگونه تصميمات غيرکارشناسانه مي شود.
همان تصميم هايي که در سال هاي گذشته منجر به تکيه بيشتر گاز کشور به بخش واردات شده است.
طبق آمارهاي رسمي شرکت ملي گاز سال گذشته به طور متوسط روزانه بيش از 32 ميليون مترمکعب (در مجموع حدود 12 ميليارد مترمکعب) گاز از کشورهاي ترکمنستان و جمهوري آذربايجان وارد کشور شده است که نشان‌دهنده افزايش حدود 31 درصدي نسبت به سال 1389 است. اين در حاليست که ايران با 34 هزار ميليارد مترمکعب گاز قابل برداشت دومين دارنده ذخاير گاز در جهان است.